BAŞQA. ŞƏHƏR Hüseyn Haqverdiyev və Rəşad Ələkbərov THE OTHER CITY

Transcription

1

2

3 BAŞQA ŞƏHƏR Hüseyn Haqverdiyev və Rəşad Ələkbərov THE OTHER CITY / 2013

4 BAŞQA ŞƏHƏR `ŞƏHƏR RUH DEMƏKDİR. BÖYÜK ŞƏHƏR SƏRBƏST RUH DEMƏKDİR`. /Osvald Şpenqler, alman filosofu və publisisti/ Başqa şəhər sərgisi Azərbaycan rəssamları Hüseyn Haqverdiyev və Rəşad Ələkbərovun əbədiyyən cavan, heç vaxt yuxuya getməyən, daima yenilənən və dirçələn meqapolis ruhunu yenidən düşünərək hiss etmək cəhdidir. Rəssamların nəzərində şəhər çoxşəkillidir: dinamik və tikanlıdır, saxta və eyni zamanda çox dürüstdür, gümrah və insanı sarsıdandır, cəlb edən və mənfurdur. O, bizi tənha və sərbəst hala salır, əsəblərimizi cilovlayır, stereotiplərdən və xofdan azad edir, lakin eyni zamanda yeniləri ilə əvəz edir. Onun binaların divarlarında bizim kölgələrimiz titrəyir, özümüz isə, ciyərlərimizə tüstünü dolduraraq, onun işıq və dumanlarına qovuşuruq. Meqapolisdə həyatını keçirdən rəssamın hisləri kəskinləşir, o, beton plitələrin gözəlliyini görməyi, metal konstruksiyaların romantikasına valeh olmağı öyrənir. Müasir şəhər artıq şəhər divarlarının arxasında gizlənmir, o, şüşə və metaldan tikilmiş ofis binalarının qüllələri ilə seçilir. Şəhər polad təkin bərk əsəb, məhdud məkanlarının nizamı, mövcudatın dəqiq alqoritmi deməkdir... Hüseyn Haqverdiyevin qrafik işlərində də həmin ciddilik, yekrənglilik, xəttlərin dəqiqliyi açıq-aşkar qeyd edilir və şəhərin boz-qəhvəyi rənglər palitrası ilə həmahəngdir. Haqverdiyevin yaratdığı bütün qrafik işlərdə şəhər damlarından və mansardalardan görülən yol hərəkəti ilə bağlı fikirləri yaradır. Həmin işlərə diqqətlə baxsaq gözümüzün önündə sıralara düzülmüş səs-küylü maşın karvanları və yüksəkvoltlu məftillər və parabolik antenalar xanaları ilə bəzədilmiş alatoran səma peyda olacaq. Bu şanaşəkilli mənzillər və onların içində salınmış və özünü nəhəng bir qarışqa yuvasında hiss edən sakinlərin şəhəridir. Rəşad Ələkbərov elə şəhər mühitinin özünə bənzəyən, metal konstruksiyalardan qurulmuş instalyasiyalar yaradır. Lakin bu instalyasiyalar elə ağlasığmaz, ecazkar tərzdə yığılıb ki, onların saldığı kölgələr insan portretlərini təşkil edir. Rəssam yaradıcılığının nəticələri insanı heyran edir. Onun səbrlə yaratdığı kompozisiyalarının hamısı əslində soyuq divar üzərində işıq və kölgə ilə şəkil çəkmək cəhdidir... Bu şəhər uğuldayır və əsir, həyəcanlı həftəiçi günlər və kədərli oyanışlarla doludur. Tozlu dalanlarda məqsədsiz gəzintilər və siqaret tüstüsü bu şəhəri xarakterizə edir. Lakin fransız filosofu Jil Delenin dediyinə görə Hər bir şəhərin içində hər zaman başqa bir şəhər var. Müasir sərt və müvəffəqiyətli insanlara məxsus böyük ümidlər və məyusluq şəhərlərin içində sirli bir şəhər mövcuddur. Dərin psixoloji təsirə malik Rəşad Ələkbərovun işlərinə nəzər yetirdikdə bunu yəgin anlayırsan. Kölgə və işıq oyunu ətraf dünyanın xəyali olması hissini doğurur. Kabus şəhəri və orada yaşayan əcaib məxluqatlar gecə peyda olurlar və yalnız dan yeri sökülərkən qeybə çəkilirlər. Rəssamın yaratdığı əsərlər çox zərifdir və yalnız qaranlıq otaqlarda gözə görünür. Müəllifin hökmü ilə dünyaya göz açan portretlər xatirələr pərdəsini yortan, çoxdan unudulmuş keçmişin surətləri rolunu ifa edirlər. 2

5 THE OTHER CITY `THE CITY IS SPIRIT. THE BIG CITY IS FREE SPIRIT.` /Osvald Spengler, German philosopher and publicist/ The Yay Gallery proudly presents Shades of Urbanism, a joint attempt by Azerbaijani artists Huseyn Haqverdiyev and Rashad Alakbarov to comprehend and capture the spirit of the megapolis, eternally young and never sleeping, every day renewing and regenerating itself. The city seen through the eyes of two artists has many faces: dynamic and prickly, deceptive yet honest, bracing and a cauldron of stress, repelling and attracting at the same time. It makes us secluded and free, steels the nerves, removes stereotypes and fears, exchanging them for new ones. Our shadows flicker on the concrete walls of its buildings and we ourselves gradually merge with its lights and mists, delighting in filling the lungs with its smog. Feelings of an artist living in a megapolis are heightened, he learns how to penetrate the essence of things, to turn his gaze to the most mundane subjects, to see the beauty of concrete buildings and admire the poetic side of steel constructions. Modern city no longer hides itself behind the walls of stone, but rather pricks the skies with its high-tech towers. Like the city environment itself Rashad Alakbarov's installations consist of metal parts. The author has The results of his work are spellbinding. Each of the compositions carefully created by the artist is an attempt to draw on a cold wall using light and shade. Shadows cast by objects in a bizarre and strange way generate silhouette of human faces. The same severity, monochromaticism, precision of lines is present in the graphic art of Huseyn Haqverdiyev that evokes associations with the grey-brown complexion of the city. Each of his graphical works generates a concept of the bustling street viewed from the city rooftops and garrets. If you look more attentively the lines of expressways will emerge into view with a whole swarm of crawling cars and you can make out the twilight sky in the frequent hatching pattern of high-voltage power lines and satellite dishes. This is a city of tenement blocks with their imprisoned citizens, each of which feels part of a huge human anthill. It vibrates and buzzes, filled with a restless existence and joyless arousal. Aimless movement along dusty alleyways and the ash from dozens of cigarettes that's the city. However, as the French philosopher Gilles Deleuze remarked: Within every city there is always another city. Within the modern severe city of businessmen and successful people, of great hopes and disappointments, exists a mystical city. This is understood when you glance at Rashad Alakbarov's installations penetrated with a deep psychological logic. The play of light and shade engenders a feeling of the illusory nature of the surrounding world. The ghost city lives at night and dissolves at the light of dawn. The artist's works are fragile and can only be exhibited in a dark room. Silhouettes of people who inhabit the ghost city can just be made out like distant events filter through the mists of memory. 3

6 BAŞQA ŞƏHƏR Hüseyn Haqverdiyev 2003-cü ildən etibarən Azərbaycan xalq rəssamı fəxri adını daşıyır, Əzim Əzimzadə adına Bakı Dövlət Peşə Məktəbinin (1975) və Muxina adına Sankt-Peterburq Akademiyasının (1980) məzunudur. Rəssam müxtəlif vəsaitlərlə və müxtəlif janrlarda, o cümlədən heykəltəraşlıq, rəngkarlıq, şəkil, monumental incəsənət sahələrində işləyir; yaratdığı işlərdə əsasən irihəcmli formalara üstünlük verir. O, Bakı Kafedral Kilsəsində yerləşdirilən Müqəddəs Məryəm heykəlinin, habelə Sənqəçal Terminalında epik məzmunlu mozaik pannonun müəllifidir. Huseyn Haqverdiyev, national artist of Azerbaijan from 2003, graduate of the Azimzadeh Baku State Academy (1975) and the Mukhin St. Petersburg Academy (1980). The artist works with various materials and various genres including sculpture, painting, drawing and monumental art, gravitating to large forms. He is the author of a sculptured statue of the Virgin Mary in Baku Cathedral and a mosaic panel on an epic theme installed at the Sangachal Terminal. 4

7 THE OTHER CITY 2013 / 144 x 144 sm / cm `TRANSFORMASİYA` silsiləsindən / From `TRANSFORMATION` series / kətan, akril / acrilyc on canvas 5

8 BAŞQA ŞƏHƏR 2013 / 144 x 144 sm / cm 6 `TRANSFORMASİYA` silsiləsindən / From `TRANSFORMATION` series / kətan, akril / acrilyc on canvas

9 THE OTHER CITY 2013 / 144 x 144 sm / cm `TRANSFORMASİYA` silsiləsindən / From `TRANSFORMATION` series / kətan, akril / acrilyc on canvas 7

10 2013 / 45 x 65 sm / cm

11 `YAZILMAMIŞ PYESƏ DEKORASİYALAR` silsiləsindən / From `DECORATIONS FOR THE PLAY THAT HASN'T BEEN WRİTTEN` series / kağız, pastel / paper, pastel

12 BAŞQA ŞƏHƏR 2013 / 45 x 65 sm / cm 10 `YAZILMAMIŞ PYESƏ DEKORASİYALAR` silsiləsindən / From `DECORATIONS FOR THE PLAY THAT HASN'T BEEN WRİTTEN` series / kağız, pastel / paper, pastel

13 THE OTHER CITY 2013 / 45 x 65 sm / cm `YAZILMAMIŞ PYESƏ DEKORASİYALAR` silsiləsindən / From `DECORATIONS FOR THE PLAY THAT HASN'T BEEN WRİTTEN` series / kağız, pastel / paper, pastel 11

14 BAŞQA ŞƏHƏR 2013 / 144 x 144 sm / cm 12 `TRANSFORMASİYA` silsiləsindən / From `TRANSFORMATION` series / kətan, akril / acrilyc on canvas

15 THE OTHER CITY 2013 / 144 x 144 sm / cm `TRANSFORMASİYA` silsiləsindən / From `TRANSFORMATION` series / kətan, akril / acrilyc on canvas 13

16 BAŞQA ŞƏHƏR 2013 / 45 x 65 sm / cm 14 `YAZILMAMIŞ PYESƏ DEKORASİYALAR` silsiləsindən / From `DECORATIONS FOR THE PLAY THAT HASN'T BEEN WRİTTEN` series / kağız, pastel / paper, pastel

17 THE OTHER CITY 2013 / 45 x 65 sm / cm `YAZILMAMIŞ PYESƏ DEKORASİYALAR` silsiləsindən / From `DECORATIONS FOR THE PLAY THAT HASN'T BEEN WRİTTEN` series / kağız, pastel / paper, pastel 15

18 BAŞQA ŞƏHƏR 2013 / 144 x 144 sm / cm 16 `TRANSFORMASİYA` silsiləsindən / From `TRANSFORMATION` series / kətan, akril / acrilyc on canvas

19 THE OTHER CITY 2013 / 144 x 144 sm / cm `TRANSFORMASİYA` silsiləsindən / From `TRANSFORMATION` series / kətan, akril / acrilyc on canvas 17

20 2013 / 45 x 65 sm / cm

21 `YAZILMAMIŞ PYESƏ DEKORASİYALAR` silsiləsindən / From `DECORATIONS FOR THE PLAY THAT HASN'T BEEN WRİTTEN` series / kağız, pastel / paper, pastel

22 BAŞQA ŞƏHƏR Rəşad Ələkbərov 1979-cu ildə anadan olub və Azərbaycan Dövlət Universitetini tətbiqi incəsənət ixtisası üzrə 2001-ci ildə bitirib. Kölgə və işıq oyununun məharətli istifadəsi ciddi tarixi və mədəni mövzularla qovuşan əsərlər Rəşad Ələkbərova şöhrət qazandırıb ci ildə Rəşad Ələkbərov BƏƏ-nin Şərcə şəhərində keçirilən İslam İncəsənətinin Festivalında iştirak edib. Onun ərsəyə gətirdiyi işlər iki dəfə 2007-ci ildə Azərbaycanın rəsmi pavilyonunda və 2013-cü ilin yaz mövsümündə Love me Love me Not sərgisi çərçivəsində YARAT pavilyonunda Beynəlxalq Venesiya Biennalesində təmsil olunmuşdu. Rashad Alakbarov was born in 1979 and graduated from Azerbaijan State University with a degree in Decorative Arts in The artist earned fame for his installations in which a virtuoso use of light and shade combine with a serious historical and cultural agenda. In 2012 Rashad Alakbarov took part in the Festival of Islamic Art in Sharjah (OAE). His works have twice been displayed within the context of the International Venice Biennale in 2007 (in the official Azerbaijani pavilion) and in spring 2013 (as part of the exhibition Love me Love me Not in the YARAT pavilion). 20

23 THE OTHER CITY UÇAN ADAM / FLYING MAN / 2013 / fraqment / detail / installasiya, işıqlandırma / installation, lighting 21

24 Üz mimikasının fərqliliyi bizi əhatə edən hadisələrə nəzərən dəyişir. Və hər bir hadisənin də iki kənar nöqtələri, bir-birinə əks qütbləri olur: düz - əyri, isti - soyuq, pis - yaxşı və s. İndiki halda, yəni mənim quraşdırmalarımda "Uçuş və eniş" hadisəsinin insan mimikasına təsiri analiz olunur. Bu iki hadisə anında insan mimikasi demək olar ki, fərqlənmir. ENƏN ADAM / INCIDENT MAN / 2013 / installasiya, işıqlandırma / installation, lighting / 100 x 100 x 100 sm / cm

25 The situation we find ourselves in affects our mimics. Each situation, in turn, can be seen from two different angles and can be taken to opposite extremes. We find two opposite poles everywhere Straight and crooked, hot and cold, bitter and sweet often come together.my installation features these extremes and the impact that our life situation has on our mimics. The installation is entitled Flight & Descent as we all seem to have pretty much the same expression on our face during the takeoff and descent. UÇAN ADAM / FLYING MAN / 2013 / installasiya, işıqlandırma / installation, lighting / 100 x 100 x 100 sm / cm

26 Hüseyn Haqverdiyev və Rəşad Ələkbərov BAŞQA ŞƏHƏR / 2013 sərgi katalogu Mətnin müəllifi: Ülviyyə Axundova Foto: Fəxriyyə Məmmədova YARAT Design CBS Mətbəəsində çap edilmişdir Bakı, Azərbaycan

27

28