PERPUSTAKAAN KUi TTHO 3 OOOO 00121088 3 7 C-M "J-?
JPTV/MTT 3113 KOLEJ UNIVERSITI TEKNOLOGI TUN HUSSEIN ONN BORANG PENYERAHAN KAJIAN KES JUDUL: CABARAN PENGGUNAAN TEKNOLOGI MAKLUMAT PI KALANGAN PENSYARAH: SATU KAJIAN KES DI KUiTTHO SESIPENGAJIAN: 2001/2002 Saya NORWANI BINTI HARUN (MT001212) (HTJRUF BESAR) mengaku membenarkan Kajian Kes ini disimpan di Perpustakaan Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn dengan syarat-svarat kegunaan seperti berikut: 1. Kajian kes ini adalah hak milik Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn. 2. Perpustakaan Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn dibenarkan membuat salinan untuk tujuan pengajian sahaja. 3. Perpustakaan dibenarkan membuat salinan kajian ini sebagai bahan pertukaran antara institusi pengajian tinggi..(tz&wj^i, Disahkan Oleh: :' / ASVi (TANDATANGAN PENUL1S) ^ g^ I^ANDATANGAN PENYELIA) Alamat Tetap: 1962 Mukim 7 Permatang Rawa, Encik Mahmad Amir Bin Radzali 14000 Bukit Mertajam, Seberang Perai, Nama Penyelia Pulau Pinang. Tarikh: 17-<7-2001 Tarikh: / /
PENGESAHAN PENYELLA "Saya akui bahawa saya telah membaca kaiya ini dan pada pandangan saya karya ini adalah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan penganugerahan Ijazah Saijana Pendidikan (Teknikal)". TANDATANGAN NAMA PENYELIA : ENCIK MAHMAD AMIR BIN RADZALI TARIKH ^ ^
CABARAN PENGGUNAAN TEKNOLOGI MAKLUMAT DI KALANGAN PENSYARAH: SATU KAJ1AN KES DI KUiTTHO NORWANI BINTI HARUN Kajian Kes Ini Dikemukakan Sebagai Memenuhi Sebahagian Daripada Syarat Penganugerahan Ijazah Sarjana Pendidikan (Teknikal) Jabatan Pendidikan Teknik Dan Vokasional Fakulti Teknologi Kejuruteraan Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn SEPTEMBER, 2001
11 PENGAKUAN "Saya akui kajian kes yang bertajuk: 'Cabaran Penggunaan Teknologi Maklumat Di Kalangan Pensyarah : Satu Kajian Kes Di KUiTTHO' adalah hasil keija saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbemya" TANDATANGAN NAMA PENULIS : NORWANIBINTIHARUN TARIKH 17 1 Aool
iii DEDIKASI Untuk mereka yang menjadi sumber inspirasi, Bonda, Puan Hamiah Binti Md. Sutan dan Ayahanda, Encik Harun Bin Hashim, Terima kasih atas doa dan kasih sayang yang tak terbalas.
vi PENGHARGAAN Setinggi penghargaan kepada Encik Mahmad Amir Bin Radzali, penyelia kajian kes, di atas bimbingan, nasihat dan tunjuk ajar di sepanjang tempoh kajian ini dijalankan. Terima kasih kepada pensyarah dan rakan-rakan seperjuangan yang secara langsung atau tidak langsung telah memberikan idea dan pandangan terhadap kajian ini.
vi ABSTRAK Perkembangan teknologi di alaf baru ini telah menampakkan kepentingan teknologi maklumat sebagai suatu alat yang penting dan telah meresapi semua aspek kehidupan termasuklah di dalam bidang pendidikan. Pensyarah menggunakan teknologi maklumat sebagai media yang membantu proses pengajaran dan pembelajaran dikatakan menghadapi pelbagai cabaran dalam menggunakan teknologi tersebut. Kajian ini tertumpu kepada usaha mengenal pasti apakah cabaran-cabaran yang dihadapi oleh pensyarah dalam mengaplikasikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran. Seramai 37 orang pensyarah dari Fakulti Teknologi Kejuruteraan telah terlibat sebagai responden. Program SPSS Versi 6.0 telah digunakan bagi menganalisa data yang diperolehi dan statistik deskriptif telah digunakan untuk menganalisa dapatan. Dapatan menunjukkan bahawa terdapat beberapa cabaran yang dihadapi oleh pensyarah dalam mengaplikasikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran seperti kekurangan latihan penggunaan teknologi maklumat, kekurangan perkakasan yang mencukupi dan terkini serta perisian yang kurang bersesuaian dengan bidang pengajaran.
vi ABSTRACT As technology develops rapidly in this 21 st century, information technology has become a very important tool in all aspects of life including in the field of education. Lecturers who adopt information technology as a medium to assist them in the teaching and learning process are likely to face difficulties and obstacles. This study was conducted to identify what are the difficulties and obstacles faced by lecturers when applying information technology in the teaching process. Thirty seven lecturers from the Faculty of Engineering Technology have been involved as respondents. Statistical Package for Social Science (SPSS) Program Version 6.0 was used to analyze the data gathered and descriptive statistics were utilized to analyze the findings. The results showed that there were several difficulties and obstacles faced by lecturers in applying information technology in the teaching process such as lack of training in using information technology, inadequate supply as well as lack of an up-to date hardware and the software used were not really suitable for the teaching field.
k \M)I N(, \N BAH IM.RkARA Ml K\ SI KM PI'.MIRAI1AN ka.han kls I*I:NC.I:SAIIAN PINYI'LI A Jl'Dl'l. PKNGAKIAN ' DLOIkASl PLNGHARGAAN " ABSTRAK \ ABSTRACT KAN DING AN \ I MI SENARAI.LADL AL. SENARAI LAM PJ RAN M BAB I PENGF.NALAN 1.1 Pcndahuiuan 1.2 Latar Bclakans; Masalah I.? Penvataan Masalah 1 4 Soalan Kajian 1.5 Objeknf Kajian 1 6 Kerangka Teon 1 7 Kepcntingan Kajian
VI11 1.8 Skop Kajian 1.9 Definisi Istilah BAB II SOROTAN KAJIAN 2.1 Pendahuluan 10 2.2 Masalah Penggunaan Teknologi Maklumat 11 2.3 Kekurangan Perisian Yang Bersesuaian 12 2.4 Sikap Negatif Pensyarah 13 2.5 Gaya Pembelajaran dan Penerimaan Pelajar 14 Yang berbeza BAB m METODOLOGI KAJIAN 3.1 Reka Bentuk Kajian 15 3.2 SumberData 16 3.2.1 Kaedah Pensampelan 16 3.3 Instrumen Kajian 16 3.3.1 Borang Soal Selidik 17 3.4 Kaedah Analisis Data 18 3.5 Kajian Rintis 19 3.6 Batasan Kajian 19 3.7 Andaian 19
BAB IV ANALISIS DATA 4.1 Pendahuluan 4.2 Kemahiran Pensyarah Dalam Penggunaan Teknologi Maklumat 4.3 Kemudahan Kepada Pensyarah Dalam Menggunakan Teknologi Maklumat Semasa Proses Pengajaran 4.4 Sikap Pensyarah Dalam Mengaplikasikan Penggunaan Teknologi Maklumal Semasa Proses Pengajaran 24 26 4.5 Pengaruh Gaya Pembelajaran Pelajar Terhadap Pensyarah Dalam Mengaplikasikan Penggunaan Teknologi Maklumat Semasa Proses Pengajaran BAB V PERBINCANGAN, KESIMPULAN DAN CADANGAN 5.1 Pendahuluan 30 5.2 Perbincangan 30 5.3 Kesimpulan 34 5.4 Cadangan 35 5.5 Penutup 36 BIBLIOGRAFI 37 LAMPIRAN A - D 39-48
vi SENARAI JADUAL NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT Jadual 3.3.1.1 Skala Pemerin«katan Liken ] 7 Jadual 3.3.1.2 Pembahagian Item Dalam Borang Soal Selidik Jadual 4.2.1 Analisis Min Bag]' Kemahiran Pensyarah Dalam Penggunaan Teknologi Maklumat T) Jadual 4.3.1 Analisis Mm Bagi Kemudahan Kepada Pensyarah Dalam Menggunakan Teknologi' Makiumai Semasa Proses Pensajaran 24 Jadual 4.4.1 Analisis Mm Bagi' Sikap Pensyarah Dalam Mengaplikasikan Penggunaan Teknologi Ivlaklumal Semasa Proses Pengajaran 26 Jadual 4.5. Analisis Min Bagi Pengaruh Gaya Pembelajaran Pelajar Terhadap Pensyarah Dalam Mengaplikasikan Penggunaan Teknologi Maklumat Semasa Proses Pengajaran 28
SENARAI LAMPIRAN LAMPIRAN TAJUK MUKA SURAT A Senarai Nama Pensyarah Fakulti Teknologi 39 Kejuruteraan B Borang Soal Selidik 41 C Reliability Analysis - Scale (Alpha) 46 D Analisis Min 47
BAB [ PENGENALAN 1.1 Pendahuluan Perkembangan teknologi di alaf baru ini telah menampakkan kepentingan teknologi maklumat sebagai suatu alat yang penting dan telah meresapi semua aspek kehidupan termasuklah di dalam bidang pendidikan (Abang Ahmad Ridzuan dan Salawati Taiib). Penggunaan teknologi maklumat telah menjadi suatu keperluan dan bukan lagi dianggap sebagai alat yang mahal dan hanya sesuai untuk golongan tertentu sahaja (Sallehuddin Salim, 1997). Selaras dengan perkembangan masyarakat akan datang yang menuju ke arah masyarakat yang bermaklumat dan sentiasa maju ke hadapan, maka untuk menjadi masyarakat yang kuat, masyarakat tersebut mestilah dapat menguasai sepenuhnya penggunaan teknologi maklumat (Abdul Rahim dan Zaharah Kassim, 1997). Kemunculan teknologi maklumat di dalam bidang pendidikan merupakan suatu perkara yang agak baru di Malaysia. Kesemua ini bermuia pada tahun 1991 apabila Perdana Menteri, Dato' Seri Dr. Mahathir Mohamad mengumumkan cita-cita Malaysia untuk menjadi sebuah negara maju yang kaya dengan maklumat menjelang tahun 2020. Matlamat ini dikenali sebagai Wawasan 2020. Salah satu daripada perenggan yang terdapat di dalam dokumen Wawasan 2020 menyatakan bahawa:
"Computer literacy is a must if we want to progress and develop. No effort must be spared in the creation of information rich Malaysian society (Malaysian - The Way Forwara') ". (Mahathir Mohamad : para 79-80, 1991) Wawasan 2020 yang bermatlamat ke arah pembentukan sebuah negara yang maju, memerlukan para pendidik di Malaysia untuk mengorak langkah bagi memastikan generasi pelajar akan datang mencapai tahap yang setara dengan negaranegara maju yang lain. Terdapat pelbagai usaha yang dilakukan untuk meningkatkan mutu pendidikan di negara ini dan salah satu usaha yang telah dan sedang dilaksanakan ialah program meningkatkan mutu pengajaran dan pembelajaran melalui penggunaan teknologi maklumat (Sumilah Marto, 1997). Perkembangan pendidikan di Malaysia pada masa kini juga sedang menuju ke arah penggunaan teknologi maklumat sebagai alat pengurusan, pengajaran dan pembelajaran. Pendidik kini bukan sahaja berusaha untuk meningkatkan prestasi mereka dalam tugas seharian tetapi juga sedang memantapkan diri agar lebih berketrampilan dalam kerjaya mereka. 1.2 Latar Belakang Masalah Menyedari tentang perlunya menyediakan sumber tenaga rakyat yang berilmu pengetahuan dalam teknologi maklumat, sistem pendidikan yang berasaskan teknologi maklumat amat diperlukan (Lalita,1996). Penggunaan teknologi maklumat dalam pendidikan tidak harus diabaikan kerana mampu melahirkan generasi yang berketrampilan dan berkeupayaan tinggi dalam era maklumat (Sulaiman Sarkawi, 1996).
Kerajaan sememangnya telah menyedari tentang perlunya menggunakan teknologi maklumat di dalam bidang pendidikan sama ada di sekolah atau di pusat pengajian tinggi. Oleh yang demikian sejak beberapa tahun kebelakangan ini kerajaan telah membelanjakan sejumlah peruntukan untuk memberikan kursus kepada pendidik di dalam bidang teknologi maklumat. Namun di sebalik peruntukan tersebut, Laporan Jemaah Nazir dan Bahagian Teknologi Pendidikan, Kementerian Pendidikan Malaysia (Sumilah Marto, 1997), menyatakan bahawa tahap penggunaan teknologi maklumat masih lagi rendah dan tidak memuaskan. Jika hal yang sedemikian berterusan, sudah pasti matlamat negara untuk melahirkan masyarakat yang bermaklumat dan mempunyai'value added' tidak akan terlaksana dengan sepenuhnya. Pusat pengajian tinggi terutamanya, perlu mempunyai pensyarah yang berkemahiran mengguna dan mengeksploitasi teknologi maklumat bagi mencapai pembangunan sumber manusia (Tengku Azman, 1991). Menurut Bernett (1997), usaha mengenal pasti masalah penggunaan teknologi maklumat dan memperbaiki kelemahan yang dialami serta meningkatkan penggunaannya perlu dijalankan. Oleh yang demikian satu kajian tentang cabaran-cabaran yang dihadapi oleh pensyarah dalam mengaplikasikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran telah dijalankan memandangkan ada sumber-sumber tertentu yang melaporkan tentang tahap penggunaan teknologi' maklumat yang masih rendah di kalangan mereka. 1.3 Penyataan Masalah Penyelidikan ini dibuat untuk mengenal pasti 'apakah cabaran-cabaran yang dihadapi oleh pensyarah Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn (KUiTTHO) dalam mengaplikasikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran?'
4 1.4 Soalan Kajian Secara khususnya kajian ini cuba meninjau pendapat dan pandangan pensyarah serta menjawab persoalan kajian di bawah: i. Adakah pensyarah mempunyai kemahiran tentang penggunaan teknologi maklumat? ii. Adakah pensyarah mempunyai kemudahan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran? iii. Adakah sikap pensyarah itu sendiri mempengaruhi mereka terhadap penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran? iv. Adakah gaya pembelajaran pelajar mempengaruhi pensyarah dalam penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran? 1.5 Objektif Kajian Tujuan utama kajian ini dijalankan adalah untuk mengetahui apakah cabarancabaran yang dihadapi oleh pensyarah dalam mengaplikasikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran. Objektif secara khusus adalah seperti berikut: i. Meninjau sama ada pensyarah mempunyai kemahiran tentang penggunaan teknologi maklumat. ii. Meninjau sama ada pensyarah dibekalkan dengan kemudahan teknologi maklumat semasa proses pengajaran.
5 iii. Menilai sikap pensyarah dalam menggunakan teknologi maklumat semasa proses pengajaran. iv. Mengenal pasti sama ada gaya pembeiajaran pelajar mempengaruhi pensyarah dalam menggunakan teknologi maklumat semasa proses pengajaran. 1.6 Kerangka Teori Pensyarah Mengendalikan Aktiviti Pengajaran melalui Penggunaan Teknologi Maklumat di halang oleh Cabaran-Cabaran Masalah Penggunaan Teknologi Maklumat Kekurangan Perisian Yang Bersesuaian Sikap Negatif Pensyarah Pembeiajaran Dan Penerimaan Pelaiar Berbeza Berdasarkan kerangka teori di atas, pensyarah KUiTTHO merupakan sumber utama kajian ini bagi mengenal pasti apakah cabaran-cabaran yang dihadapi oleh mereka dalam mengaplikasikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran.
6 Penggunaan teknologi maklumat sebagai media yang membantu proses pengajaran di kalangan pensyarah sememangnya tidak perlu dipertikaikan lagi. Namun begitu, menurut Lalita (1996), peranan teknologi maklumat bukanlah untuk menggantikan pendidikan tradisional tetapi memberi pilihan, berfungsi saling melengkapi di dalam pendidikan dan membekalkan peluang latihan yangbanyak kepada pensyarah. Pengkaji mengandaikan bahawa terdapat beberapa faktoryang menjadi halangan atau cabaran kepada pensyarah dalam mengaplikasikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran. Faktor-faktor tersebut juga telah disokong oleh kajian-kajian yang telah dijalankan oleh pengkaji-pengkaji yang terdahulu. Di antara faktor-faktor tersebut adalah: i. Masalah Penggunaan Teknologi Maklumat Masalah penggunaan adalah seperti perasaan bimbang terhadap komputer atau 'compulerphobia'' (Jay, 1981). Kekurangan latihan dan kemahiran juga menyebabkan mereka tidak mempunyai keyakinan untuk menggunakan komputer semasa proses pengajaran (Thomas Kok, 1997). ii. Kekurangan Perisian Yang Bersesuaian Kekurangan perisian yang bersesuaian dengan mata pelajaran yang akan diajar, perisian tidak bermutu tinggi serta tidak memenuhi kehendak matlamat pendidikan negara juga merupakan cabaran kepada pensyarah walaupun mereka dibekalkan dengan kemudahan perkakasan komputer yang terkini (Baharuddin Aris, Noraffandy Yahaya, Jamalludin Hj. Harun dan Zaidatun Tasir, 2000).
7 iii. Sikap Negatif Pensyarah Pensyarah menganggap teknologi maklumat sebagai suatu ancaman kepada peranan tradisional mereka sebagai pendidik kerana penggunaan teknologi maklumat akan melenyapkan nilai-nilai kemanusiaan dan hubungan secara langsung dengan pelajar dalam proses pengajaran. Sebaliknya mereka lebih cenderung menggunakan kaedah yang lama dan seterusnya melenyapkan inovasi baru tersebut yang temyata lebih efektif (Baharuddin Aris, Noraffandy Yahaya, Jamalludin Hj. Harun dan Zaidatun Tasir, 2000). iv. Penerimaan Pelajar Yang Berbeza Personaliti dan latar belakang pelajar yang berbeza memerlukan teknik pengajaran yang berbeza (Ee Ah Meng, 1996). Terdapat sebahagian pelajar yang lebih selesa belajar menerusi teknik yang terkini menggunakan teknologi maklumat kerana mereka sememangnya telah terdedah dengan penggunaan teknologi' tersebut sejak kecil lagi. Ini mungkin disebabkan oleh faktor latar belakang keluarga dan persekitaran. namun tidak pula bagi sebahagian pelajar yang lain. Situasi ini merupakan suatu cabaran kepada pensyarah bagi menyesuaikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran. Berdasarkan kepada faktor-faktor di atas yang merupakan sebahagian daripada cabaran-cabaran yang dihadapi oleh pensyarah dalam mengaplikasikan penggunaan teknologi maklumat semasa proses pengajaran, diharapkan pihak yang berkenaan akan memberikan perhatian yang sewajarnya.
1.7 Kepentingan Kajian Dapatan daripada kajian ini diharapkan dapat menjadi rujukan dan membantu pihak KUiTTHO mengenal pasti apakah cabaran-cabaran yang dihadapi oleh pensyarah dalam mengoptimumkan penggunaan teknologi maklumat sebagai alat yang membantu proses pengajaran dan seterusnya mengambil langkah-langkah yang bersesuaian bagi menghadapi cabaran-cabaran tersebut. 1.8 Skop Kajian Kajian ini hanya melibatkan pensyarah Kolej Universiti Teknologi Tun Hussein Onn (KUiTTHO) sahaja. 1.9 Definisi Istilah Di dalam kajian ini terdapat beberapa istilah yang mempunyai maksud dan definisi tertentu. Definisi-defmisi tersebut adalah dalam konteks kajian ini sahaja iaitu: i. Teknologi Maklumat Teknologi maklumat merujuk kepada penggunaan peralatan berteknologi tinggi seperti komputer, modem, printer, peralatan multimedia dan sebagainya dengan menggunakan perisian aplikasi 'Microsoft Office', internet, pangkalan data dan sebagainya untuk mendapatkan maklumat.
9 ii. Pensyarah Pensyarah yang dimaksudkan adalah semua kakitangan akademik dari Fakulti Teknologi Kejuruteraan di KUiTTHO yang mengajar pelbagai mata pelajaran dan terhad kepada mereka yang memiliki ijazah saijana sahaja (DS1 dan DS2). iii. Pendidik Pendidik yang dimaksudkan adalah mereka yang menjalankan proses pengajaran di sekolah-sekolah dan pusat-pusat pengajian tinggi.