IMPLIKASI PEMBELAJARAN BERASASKAN AMALI TERHADAP PEMBENTUKAN KERJAYA JURUTERA NURRUHILAMANI BTE SYAMSUL BAHRI UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

IMPLIKASI PEMBELAJARAN BERASASKAN AMALI TERHADAP PEMBENTUKAN KERJAYA JURUTERA NURRUHILAMANI BTE SYAMSUL BAHRI UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA UTPSZ 19:16 (Pind.1/97) BORANG PENGESAHAN STATUS TESIS JUDUL: IMPLIKASI PEMBELAJARAN BERASASKAN AMALI TERHADAP PEMBENTUKAN KERJAYA JURUTERA SESI PENGAJIAN: 2008/2009 Saya NURRUHILAMANI BINTI SYAMSUL BAHRI (HURUF BESAR) mengaku membenarkan tesis (PSM/Sarjana/Doktor Falsafah)* ini disimpan di Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dengan syarat-syarat kegunaan seperti berikut: 1. Tesis adalah hakmilik Universiti Teknologi Malaysia. 2. Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dibenarkan membuat salinan untuk tujuan pengajian sahaja. 3. Perpustakaan dibenarkan membuat salinan tesis ini sebagai bahan pertukaran antara institusi pengajian tinggi. 4. **Sila tandakan ( ) SULIT TERHAD (Mengandungi maklumat yang berdarjah keselamatan atau kepentingan Malaysia seperti yang termaktub di dalam AKTA RAHSIA RASMI 1972) (Mengandungi maklumat TERHAD yang telah ditentukan oleh organisasi/badan di mana penyelidikan dijalankan) TIDAK TERHAD Disahkan oleh (TANDATANGAN PENULIS) Alamat tetap: NO.28 KAMPUNG TAMPOK LAPIS 82200, BENUT, PONTIAN JOHOR. (TANDATANGAN PENYELIA) EN MAHYUDDIN BIN ARSAT Tarikh: 15 APRIL 2009 Tarikh: 15 APRIL 2009 CATATAN: * Potong yang tidak berkenaan ** Jika tesis ini SULIT atau TERHAD, sila lampirkan surat daripada pihak berkuasa/organisasi berkenaan dengan menyatakan sekali sebab dan tempoh tesis ini perlu dikelaskan sebagai SULIT atau TERHAD. Tesis dimaksudkan sebagai tesis bagi Ijazah Doktor Falsafah dan Sarjana secara penyelidikan atau disertasi bagi pengajian secara kerja kursus dan penyelidikan atau Laporan Projek Sarjana Muda (PSM)

Saya akui bahawa saya telah membaca karya ini dan pada pandangan saya karya ini adalah memadai dari segi skop dan kualiti utuk tujuan penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Teknologi Serta Pendidikan (Kemahiran Hidup). Tandatangan :. Nama Penyalia : En. Mahyuddin Bin Arsat Tarikh : 15 April 2009

IMPLIKASI PEMBELAJARAN BERASASKAN AMALI TERHADAP PEMBENTUKAN KERJAYA JURUTERA NURRUHILAMANI BTE SYAMSUL BAHRI Laporan projek ini dikemukakan Sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat Penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Teknologi serta Pendidikan (Kemahiran Hidup) Fakulti Pendidikan Universiti Teknologi Malaysia April, 2009

ii Saya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya. Tandatangan :.. Nama Penulis : Nurruhilamani Bte Syamsul Bahri Tarikh : 15 April 2009

iii DEDIKASI Buat Abah dan Emak tersayang Hj Syamsul Bahri Bin Ali dan Hjh Rayah Bte Hj Sampak Terima kasih yang tak terhingga ku ucapkan. Pengorbanan, didikan dan kasih saying yang kalian curahkan Kepada diri ini, akan ku jadikan landasan buat menempuh rintangan dan Semoga keramat kasih sayang yang dicurahkan ini juga akan menjadi Pendorong dan penyokong setia kejayaan anak-anakmu, setiap ketika dan waktu Untuk adinda-adindaku Iwan, Shila, Nana dan Iman yang amat ku sayangi Dalam melayari bahtera di lautan yang penuh gelombang, kalian sentiasa Menjadi inspirasi kekandamu ini untuk berdiri dengan lebih teguh lagi Dan, terima kasih atas sokongan dan semangat yang kalian hulurkan Akan kekanda titipkan ia menjadi bekalan perjuangan hidup di kemudian hari. Buat tunang tersayang Mohd Zainoldeen Bin Abidin.. Semangat, nasihat serta dorongan abang membuatkan diriku terus Bertahan dan terus bersaing. Harapanku semoga perhubungan kita kekal sampai akhirnya dan beroleh kejayaan yang cemerlang di dunia dan di akhirat kelak..insyaallah.. Amin.

iv PENGHARGAAN Segala puji-pujian baginya, Tuhan sekalian alam. Dengan izinnya kajian ilmiah ini telah dapat disempurnakan sebagaimana yang dikehendaki. Salam dan hormat buat Junjungan Nabi Muhammad s.a.w. Setinggi- tinggi penghargaan serta ucapan terima kasih ingin saya rakamkan buat Penyelia Tesis, En Mahyuddin Bin Arsat di atas dedikasi serta sikap professional dalam membimbing serta memberikan tunjuk ajar yang berguna dalam menyiapkan Projek Sarjana Muda ini. Terima kasih dan penghargaan kepada rakan-rakan seperjuangan dan semua pihak yang telah memberikan apa jua bantuan, sokongan ataupun khidmat nasihat sama ada secara langsung atau tidak langsung dalam proses menyiapkan kertas Projek Sarjana Muda ini dengan jayanya. Allah s.w.t. Akhir kata, diharapkan segala yang telah dilakukan ini beroleh keberkatan dari Sekian, Terima Kasih April 2009

v ABSTRAK Kajian ini adalah bertujuan untuk mengenal pasti implikasi pembelajaran berasaskan amali terhadap pembentukan kerjaya jurutera. Sampel kajian terdiri daripada tiga puluh orang jurutera di sekitar Pontian dan soal selidik dipilih sebagai instrument untuk kajian ini.. Penyelidik hanya menggunakan perisian SPSS versi 15.0 untuk menganalisis data kajian. Ujian diskriptif yang digunakan dalam kajian ini adalah kekerapan, peratusan dan min. Hasil kajian ini menunjukkan, wujudnya pengetahuan secara tidak langsung dalam aspek pengurusan am, projek dan kesan pembelajaran berasaskan amali ini akan menjadikan mereka lebih bersedia dan yakin untuk menjadi seorang jurutera yang baik. Kesan positif ini juga akan menyumbangkan kesan yang sangat baik terhadap pembangunan negara pada masa akan datang.

vi ABSTRACT This study is to observe the implication study to the toward in formality to be engineer. The samples were a may of thirty engineers in Pontian and questionnaires were used as an instrument for the research. SPSS version 15.0 software has been used for data analysis. Frequency, percentage and mean are used in this descriptive analysis. The research also showed that there is a unintentional knowledge existed to perceptions among criteria of management, project management and impacts practical based learning which make them more confident and competence to be a good engineer. The quality characteristics the positive impacts to the development of the country in the future.

vii KANDUNGAN BAB PERKARA MUKA SURAT PENGAKUAN DEDIKASI PENGHARGAAN ABSTRAK ABSTRACT KANDUNGAN SENARAI JADUAL SENARAI RAJAH SENARAI SINGKATAN SENARAI LAMPIRAN ii iii iv v vi vii xi xiii xiv xv 1 PENDAHULUAN 1.1 Pengenalan 1 1.2 Latar Belakang Masalah 2 1.3 Pernyataan Masalah 4 1.4 Objektif Kajian 5 1.5 Persoalan Kajian 5 1.6 Rasional/Kepentingan Kajian 6 1.7 Skop Kajian 6 1.8 Definisi istilah 1.8.1 Implikasi 6 1.8.2 Pembelajaran 7

viii BAB PERKARA MUKA SURAT 1.8.3 Amali 7 1.8.4 Kerjaya 7 1.8.5 Jurutera 8 2 SOROTAN KAJIAN 2.1 Pengenalan 9 2.2 Pendidikan Di Malaysia 11 2.3 Perhubungan pendidikan dengan kerjaya 13 2.4 Peranan pendidikan untuk kerjaya 15 2.5 Kepentingan jurutera 15 2.6 Pembentukan kerjaya jurutera 17 2.7 Projek amali pelajar 18 2.8 Mewujudkan perhubungan industri dan institusi 20 3 METODOLOGI KAJIAN 3.1 Pengenalan 23 3.2 Reka Bentuk Kajian 23 3.3 Tempat Kajian 24 3.4 Populasi Kajian 24 3.5 Instrumen kajian 25 3.6 Operasi kajian 29 3.7 Kajian rintis 30 3.8 Jangka masa kajian 31 3.9 Analisis data 31

ix BAB PERKARA MUKA SURAT 3.10 Kesimpulan 33 4 ANALISIS DATA DAN KEPUTUSAN 4.1 Pengenalan 34 4.2 Profil responden 35 4.3 Analisis data Bahagian A 36 4.4 Analisis data Bahagian B 4.4.1 Analisis data persoalan kajian 1 39 4.4.2 Analisis data persoalan kajian 2 42 4.4.3 Analisis data persoalan kajian 3 44 4.4.4 Analisis keseluruhan 48 5 RUMUSAN, PERBINCANGAN DAN CADANGAN 5.1 Pengenalan 50 5.2 Perbincangan Latar Belakang Responden 50 5.3 Perbincangan dapatan kajian 51 5.3.1 Perbincangan ciri-ciri pengurusan am 52 5.3.2 Perbincangan ciri-ciri pengurusan projek 53 5.3.3 Perbincangan kesan pembelajaran 54 5.4 Rumusan 56 5.5 Cadangan 57 5.6 Cadangan kajian lanjutan 58

x BAB PERKARA MUKA SURAT BIBLIOGRAFI 60 LAMPIRAN 63

xi SENARAI JADUAL NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT 3.1 Taburan populasi. 25 3.2 Pembahagian item Bahagian A mengikut faktor demografi responden 27 3.3 Skala likert. 28 3.4 Pembahagian item soalan Bahagian B berdasarkan masalah pengurusan am, pengurusan projek dan kesan pembelajaran 28 3.6 Analisis tentang skor min. 32 3.7 Pengkelasan bagi jenis-jenis skor. 33 4.1 Taburan bilangan responden mengikut jabatan-jabatan yang terlibat. 35 4.2 Taburan bilangan dan peratus responden mengikut jantina 36 4.3 Taburan bilangan dan peratus responden mengikut bangsa 36 4.4 Taburan bilangan dan peratus responden mengikut umur 37 4.5 Taburan bilangan dan peratus responden mengikut taraf pendidikan 38 4.6 Taburan bilangan dan peratus responden mengikut pendapatan 38

xii NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT 4.7 Taburan responden mengikut kekerapan dan peratusan bagi Aspek pengurusan am dalam pembelajaran berasaskan amali 40 4.8 Taburan responden mengikut kekerapan dan peratusan bagi Aspek pengurusan projek dalam pembelajaran berasaskan amali 42 4.9 Taburan responden mengikut kekerapan dan peratusan bagi Aspek kesan pembelajaranberasaskan amali dalam pembelajaran berasaskan amali di IPTA/IPTS. 45 4.10 Min untuk setiap persoalan kajian 49

xiii SENARAI RAJAH NO. RAJAH TAJUK MUKA SURAT 3.1 Carta alir operasi kajian 29 3.2 Analisis skor min 32 5.1 Perbandingan min bagi keseluruhan persoalan kajian 57

xiv SENARAI SINGKATAN FPN 3M IEM BEM BPTV FMM ESDC TNB ILSAS JKR JPS MDP - Falsafah Pendidikan Negara - Membaca, menulis, mengira - Institute of Engineers Malaysia - Board of Engineers Malaysia - Bahagian Teknik dan Vokasional - Persekutuan Pekilang-pekilang Malaysia - Pembangunan Kemahiran dan Keusahawanan. - Tenaga Nasional Berhad - Institut Kejuruteraan Teknologi Tenaga Nasional - Jabatan Kerja Raya - Jabatan Pengairan dan Saliran - Majlis Daerah Pontian

xv SENARAI LAMPIRAN LAMPIRAN TAJUK MUKA SURAT A Soal selidik 64 B Surat Pengesahan Soal Selidik 70 C Surat Memohon Kebenaran Mendapatkan Maklumat 74

BAB 1 PENDAHULUAN 1.1 Pengenalan Malaysia kini sedang menuju ke arah sebuah negara perindustrian untuk memenuhi matlamat sebagai salah sebuah nagara yang maju di dunia. Masyarakat negara maju adalah masyarakat yang didokong oleh kemahiran dan kepakaran sains dan teknologi yang tinggi, bukan setakat boleh mencedok atau mengubahsuai sahaja tetapi ia mestilah boleh mencipta,menambah dan mempengaruhi. Sehubungan itu, bagi mencapai taraf negara perindustrian, pertumbuhan ekonomi yang pesat amatlah penting. Sebagai pelajar pula, mereka seharusnya sentiasa berusaha bersungguh-sungguh untuk menguasai pengetahuan secukup-cukupnya sebelum memasuki alam pekerjaan. Pelajar kejuruteraan khususnya seharusnya mempunyai kemahiran mengaplikasikan pengetahuan dalam menjalankan kerja praktikal, bersikap positif terhadap pekerjaan, mempunyai gaya pengurusan diri yang baik serta mempunyai keyakinan terhadap tugasan dan segera mengambil tindakan secara rasional. Ciri-ciri yang demikian perlu wujud pada diri setiap orang pelajar jika ingin meningkatkan imej dan mempertabatkan profesion jurutera. Ini akan melahirkan jurutera yang berpotensi untuk negara maju serta dapat menguasai teknologi tinggi. Adalah menjadi harapan negara untuk mencapai taraf negara maju menjelang tahun 2020. Kemajuan yang hendak dicapai itu adalah meliputi kesemua aspek kehidupan secara seimbang. Tidak dinafikan bahawa pendidikan berteraskan amali

2 adalah suatu asa yang perlu di pandang berat jika ingin merealisasikan wawasan tersebut. 1.2 Latarbelakang Masalah Tentu sekali fokus kepada pembelajaran berasaskan amali terhadap wujudnya perkembangan pengetahuan secara tidak langsung dalam pembentukan kerjaya jurutera. Pendedahan amali dengan kerjaya jurutera akan membolehkan para pelajar meneliti pelbagai opsyen yang terdapat dalam pasaran tenaga kerja, serta memahami keperluankeperluan industri untuk kemahiran dan tenaga kerja. Pengajaran berasaskan amali membolehkan pelajar membuat dan mendapat pengetahuan dan mempelajari sesuatu melalaui pengalaman dan pendedahan yang di terima secara tidak langsung. Pengetahuan dan kemahiran yang diperolehi daripada hasil amali adalah secara tidak langsung ini kerana isi pembelajaran atau bahan pembelajaran yang perlu dikuasai terlebih dahulu. Namun proses pembelajaran boleh berlaku secara lebih luas, menyentuh semua bentuk pengetahuan berdasarkan pengalaman,persekitaran yang mereka lalui sendiri. Hal ini dianggap penting kerana ia adalah sebahagian daripada cara seseorang individu itu menjadi matang dan bijaksana. Malaysia kini sedang menuju kearah sebuah negara perindustrian untuk memenuhi matlamat sebagai salah sebuah negara yang maju di dunia, negara memerlukan ramai tenaga pekerja dalam kemajuan dan perkembangan dalam sektorsektor dinamis negara, seperti sektor perkilangan, yang akan terus memerlukan tenaga mahir dan khusus, seperti dalam bidang kejuruteraan dan lain-lain bidang teknikal. Sektor perkilangan khususnya, seperti juga sektor-sektor lain, dengan pesat beralih kepada pengeluaran yang berasaskan ilmu dan pengetahuan, dan didorongi oleh

3 kemajuan teknologi dan penyelidikan dan pembangunan atau R&D. Daya saing negara dalam pasaran global juga akan banyak bergantung kepada kecekapan tenaga manusia mengolah proses pengeluaran dalam industri, melalui daya kreatif dan inovasi. Dalam suasana industri yang menyaksikan kemajuan-kemajuan terkini atau kejayaan besar dalam pelbagai aspek teknologi, yang memberi kesan langsung kepada proses, dan produk-produk, wajar bagi Institusi-institusi Pengajian Tinggi yang melahirkan garduan dalam bidang seperti kejuruteraan, didedahkan secepat mungkin kepada pembaharuan-pembaharuan dan kemajuan seawalnya. Ini sangat penting untuk mengelakkan wujudnya jurang maklumat antara teori dan praktikal. Seperti telah dikatakan, sektor perkilangan akan terus menjanakan kemajuan ekonomi negara, disamping memberi peluang-peluang pekerjaan untuk mereka yang berkamahiran dan mempunyai pengetahuan khusus, seperti dalam bidang kejuruteraan dan teknikal. Antara Januari November 2001, MITI telah meluluskan sebanyak 783 projek-projek perkilangan, dengan pelaburan berjumlah RM24,569.5 juta. Projek-projek tersebut akan memberi 81,783 peluang-peluang pekerjaan yang mana antaranya: Sektor Elektrik dan Elektronik 53.6% [43,849] Produk Getah 6.5% [5,352] Perkilangan Mesin 4.4% [3,608] Produk Kayu 3.8% [3,064] Pengeluaran Makanan 3.7% [3,058] Dari segi jenis / kategori pekerjaan pula: Pengurusan / Management 5.8% [4,775] Teknikal & Penyeliaan /Supervisory 14.3% [11,667] Mahir / skilled 40.2% [32,838] Tidak Mahir 3.8% [3,064] Lain-lain seperti kerani, jualan 5.8% [4,751]

4 Dengan industri menjadi semakin intensif modal, intensif teknologi dan intensif ilmu / pengetahuan, maka faktor manusia yang berinteraksi dengan teknologi mesti merupakan mereka yang dapat menyumbang kepada nilai tambah yang tinggi dengan kecekapan masing-masing. Mereka tidak boleh puas hati semata-mata dengan Ijazah yang diperolehi kerana ijazah itu hanya menandakan fasa baru proses pembelajaran, dan penghayatan kemajuan-kemajuan baru dalam bidang kejuruteraan, seperti yang terdapat dalam realiti dunia industri. 1.3 Penyataan Masalah Amali merupakan perkara penting yang boleh di klaskan sebagai suatu kaedah pembelajaran di dalam bidang Kejuruteraan khususnya. Ia merupakan jambatan utama yang menghubungkan konsep asas dalam bidang Kejuruteraan kepada bidang-bidang yang lebih khusus dan kompleks dalam kerjaya jurutera. Penguasaan, pengetahuan,pemahaman konsep yang jelas dan tepat dalam amali atau teori akan melahirkan bakal jurutera yang mahir dan berkemahiran tinggi, pendedahan yang diterima secara tidak langsung daripada pembelajaran amali bergantung kepada sejauhmana pelajar dapat memilih dan menyerap pengetahuan itu secara bijaksana. Amali merupakan jambatan utama yang menghubungkan konsep asas dalam bidang Kejuruteraan kepada bidang-bidang yang lebih khusus dan kompleks dalam kerjaya jurutera. Penguasaan, pengetahuan,pemahaman konsep yang jelas dan tepat dalam amali atau teori akan melahirkan bakal jurutera yang mahir dan berkemahiran tinggi,pendedahan yang diterima secara tidak langsung daripada pembelajaran amali bergantung kepada sejauhmana pelajar dapat memilih dan menyerap pengetahuan itu secara bijaksana? (menurut Ahmad Baharuddin Abdullah,2003)

5 Berdasarkan fenomena ini, penyelidik mendapati kepentingan bagi menjalankan satu kajian untuk mengenalpasti implikasi pengajaran berasaskan amali terhadap pembentukan kerjaya jurutera. 1.4 Objektif Kajian Objektif kajian ini adalah seperti berikut; 1. Mengenalpasti terdapat ciri-ciri pengurusan am dalam pembelajaran berasaskan amali terhadap pembentukan kerjaya jurutera. 2. Menganalisis terdapat ciri-ciri pengurusan projek dalam pembelajaran berasaskan amali terhadap pembentukan kerjaya jurutera. 3. Mengenalpasti kesan pembelajaran berasaskan amali terhadap pembentukan kerjaya jurutera. 1.5 Persoalan Kajian Kajian adalah berpandukan kepada beberapa aspek tertentu seperti berikut : 1. Adakah ciri-ciri pengurusan am terdapat dalam pembelajaran berasaskan amali terhadap perkembangan pengetahuan secara tidak langsung dalam pembentukan kerjaya jurutera? 2. Adakah ciri-ciri pengurusan projek terdapat dalam pembelajaran berasaskan amali terhadap perkembangan pengetahuan secara tidak langsung dalam pembentukan kerjaya jurutera? 3. Apakah kesan pembelajaran berasaskan amali terhadap perkembangan pengetahuan secara tidak langsung dalam pembentukan kerjaya jurutera?